Việc chọn gà mái chọi tốt là bước khởi đầu quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của cả đàn gà về sau. Gà mái không chỉ đóng vai trò truyền gen mà còn quyết định nhiều đến thể lực, sức bền, khả năng chịu đòn và bản lĩnh thi đấu của gà con. Do đó việc tuyển chọn gà mái cần được thực hiện một cách kỹ lưỡng. Trong bài viết dưới đây GVUI C3 sẽ chia sẻ những kỹ thuật chọn gà mái giống hiệu quả được đúc kết từ kinh nghiệm của nhiều sư kê lâu năm.
Cách chọn gà mái chọi tốt thông qua hình dạng bên ngoài
Dựa vào hình dáng bên ngoài là bước đầu tiên để đánh giá một con gà mái có phù hợp để làm giống hay không, Dưới đây là một số hình dạng bên ngoài lý tưởng để chọn gà mái chọi tốt như sau:
Dáng vóc
Dáng vóc là yếu tố đầu tiên cần quan sát khi chọn gà mái chọi tốt. Một con mái có dáng chuẩn sẽ sở hữu khung xương chắc khỏe giúp truyền lại thể hình vững chãi và sức bền tốt cho con cháu.
Nên chọn:
- Thân hình thon gọn, cao ráo.
- Lưng thẳng, bụng gọn, dáng đi nhanh nhẹn và vững chãi.
Không nên chọn:
- Dáng thấp lùn, bụng xệ.
- Di chuyển xiêu vẹo, khập khiễng hoặc dáng đi chậm chạp.

>>> Tìm hiểu thêm Chăm Sóc Gà Chọi Trước Khi Đá – Bí Quyết Giúp Đạt Phong Độ Đỉnh Cao
Mắt
Đôi mắt là nơi thể hiện sự tinh anh, phản xạ nhanh và cả thần khí của gà mái. Gà mái có đôi mắt tốt sẽ giúp đời con có được sự lanh lợi, tỉnh táo khi lâm trận.
Nên chọn:
- Mắt trong, tròn, lòng mắt rõ và linh hoạt.
- Ánh nhìn sắc, mí mắt gọn, nhạy với chuyển động.
Không nên chọn:
- Mắt đục, trũng sâu, đỏ ngầu.
- Mắt lác, lệch hoặc nhìn đờ đẫn thiếu phản xạ.
Mỏ
Mỏ gà là vũ khí tự nhiên, thể hiện độ cứng cáp và khả năng chịu va chạm. Mỏ tốt sẽ di truyền cho con sự cứng rắn trong tấn công và phòng thủ.
Nên chọn:
- Mỏ ngắn, chắc, cứng, khép kín hoàn toàn.
- Hình mỏ tam giác, cân đối với đầu và không quá nhọn hoặc quá dài.
Không nên chọn:
- Mỏ mềm, cong, gãy hoặc mỏ dưới dài hơn mỏ trên.
- Mỏ lệch, bị hở hoặc có dấu hiệu từng bị thương.

Cổ
Cổ là nơi truyền lực và giữ thăng bằng khi di chuyển hoặc tấn công. Cổ khỏe giúp điều khiển đầu linh hoạt và giữ được độ bền khi thi đấu.
Nên chọn:
- Cổ dài vừa phải, cong mềm tự nhiên.
- Da cổ dày, vảy mịn, đều đặn và không u cục.
Không nên chọn:
- Cổ quá ngắn, quá dài hoặc thẳng đơ.
- Cổ có da nhăn nheo, yếu hoặc dễ gập gãy.
Ngực
Vùng ngực là nơi thể hiện khả năng hô hấp và độ dẻo dai của gà. Ngực nở rộng chứng tỏ gà có sức bền tốt và phổi khỏe, rất quan trọng khi đá lâu hiệp.
Nên chọn:
- Ngực nở, cơ chắc, không bị xệ.
- Xương ức hơi nhô nhưng không lộ rõ, thở đều.
Không nên chọn:
- Ngực lép, lõm vào hoặc xệ xuống.
- Ngực yếu dễ hụt hơi và thở gấp dù không vận động.
Cánh
Cánh gà giúp duy trì thăng bằng và phản xạ khi đá. Cánh gà khỏe và ôm thân sẽ là yếu tố di truyền tốt giúp gà con giữ được tư thế khi thi đấu.
Nên chọn:
- Cánh ôm sát thân, lông đều và không bị rối.
- Khi dang cánh có lực, hai bên mở đều và không lệch.
Không nên chọn:
- Cánh cụp, xệ hoặc không ôm thân.
- Cánh có lông rối, gãy hoặc mọc không đều.
Đùi
Đùi gà mái là phần truyền tải sức mạnh khi di chuyển và đá. Khi chọn gà mái đùi chắc khỏe thể hiện khả năng chịu đòn tốt và di truyền lực đá cho gà con.
Nên chọn:
- Đùi to, dài, cơ săn chắc và xương rõ.
- Da đùi mỏng, lông mịn không xù xì.
Không nên chọn:
- Đùi nhỏ, ngắn, mềm hoặc bị lệch.
- Đùi teo và ít lông hoặc từng bị chấn thương.
Vảy
Vảy chân là đặc điểm di truyền quan trọng trong các dòng gà chọi. Vảy đẹp, đều và không tật giúp xác định gà mái thuộc dòng tốt hay không.
Nên chọn:
- Vảy đều, khít, chạy thẳng từ đầu gối đến các ngón.
- Ưu tiên vảy khai hậu, vảy vấn cán, vảy độc giáp.
Không nên chọn:
- Vảy đóng ngược, bong tróc và sần sùi hoặc nổi u cục.
- Vảy lệch, thiếu hàng hoặc có dấu hiệu bệnh lý ở chân.

>>> Tìm hiểu thêm Gà Vảy Rồng – Cách Nhận Biết Và Phân Loại Vảy Theo Màu Sắc
Những điều cần lưu ý khi chọn gà mái chọi tốt
Ngoài các đặc điểm ngoại hình, người nuôi cần quan tâm đến một số yếu tố nền tảng để chọn được gà mái giống chất lượng thực sự.
Không chọn mái non dưới 7 tháng tuổi làm giống
Gà mái dưới 7 tháng tuổi thường chưa hoàn thiện hệ sinh sản và thể trạng.
Nếu cho sinh sản quá sớm trứng sẽ nhỏ, tỷ lệ thụ tinh thấp và con non thường yếu ớt.
Ngoài ra gà mái non còn dễ bỏ ổ hoặc không biết chăm sóc con, làm giảm hiệu quả nhân giống.
Vì vậy chỉ nên chọn gà mái từ 8 đến 12 tháng tuổi trở lên, khi gà đã trưởng thành và ổn định về thể chất lẫn nội tiết.
Tránh chọn gà mái bệnh hoặc từng mắc bệnh nặng
Gà mái đã từng mắc các bệnh truyền nhiễm như CRD, tụ huyết trùng, đậu gà… có nguy cơ truyền mầm bệnh sang đời con hoặc làm giảm khả năng sinh sản.
Những con này thường có sức đề kháng yếu, khó nuôi con và dễ tái phát bệnh trong quá trình ấp trứng.
Cần quan sát kỹ ngoại hình nếu thấy mào tím tái, thở khò khè, lông xù hoặc thân hình gầy yếu thì nên loại bỏ khỏi danh sách chọn giống.
Nên chọn gà mái đã từng sinh sản ít nhất 1 lứa
Gà mái đã sinh sản qua một lứa sẽ giúp người nuôi dễ đánh giá khả năng đẻ trứng, tỉ lệ trứng có phôi, cũng như bản năng ấp và nuôi con.
Nếu gà mái đẻ đều, trứng to và biết chăm con thì có thể yên tâm đưa vào đàn giống.
Ngược lại những con mái chưa từng đẻ sẽ khó đánh giá, việc chọn làm giống mang tính rủi ro cao hơn và dễ gây lãng phí thời gian, công sức.
Nên cho đạp thử để kiểm tra khả năng phối giống và chất lượng trứng
Trước khi quyết định đưa vào phối giống chính thức, người nuôi nên cho gà mái thử đạp với trống 1 đến 2 lần để theo dõi phản ứng.
Nếu gà mái tiếp nhận tốt, sau đó đẻ trứng có kích thước ổn định và tỷ lệ có phôi cao, chứng tỏ gà đạt tiêu chuẩn giống.
Ngược lại nếu gà không chịu trống hoặc đẻ trứng lép và không có phôi thì nên thay mái khác để đảm bảo chất lượng đàn con.
Lời kết
Việc chọn gà mái chọi tốt không đơn giản là chọn một con gà đẹp mà cần dựa vào hệ thống tiêu chí rõ ràng từ ngoại hình đến gen di truyền. Một con mái tốt có thể tạo ra cả một dòng chiến kê bất bại nếu được kết hợp đúng với trống giống chất lượng. Hãy tìm hiểu kỹ lưỡng ngay từ khâu chọn mái để nâng cao giá trị và hiệu quả trong nuôi gà chọi chiến nhé.